Ποιος ο φίλος και ποιος ο εχθρός;
Εκτός από τη
Γραφή, μπορεί να βρεις σοφία σε απροσδόκητα μέρη, όπως λ.χ. σε ταινίες όπως Ο
Νονός. Στο 2ο μέρος, ο Μάικλ Κορλεόνε λέει, «Κρατήστε τους
φίλους σας κοντά και τους εχθρούς σας πιο κοντά». Αυτή η «έξυπνη» συμβουλή έχει
πολλαπλά επίπεδα νοήματος. Την έχω δει να αναφέρεται σε επιχειρηματικά άρθρα σχετικά
με τη σημασία ανάλυσης της «τακτικής του ανταγωνιστή» και σε σχέση με τη
σημασία αποδοχής κριτικής. Αλλά στο πλαίσιο της ιστορίας του «Νονού», νομίζω
ότι ο Μάικλ Κορλεόνε εννοούσε κάτι πιο Μακιαβελιανό. Ο στόχος να κρατήσει
κανείς τον εχθρό κοντά έγκειται στο να μειώσει την άμυνά του πείθοντάς τον ότι
δεν είναι καθόλου εχθρός. Από μια τέτοια αμυντική θέση, πιο εύκολα τον
παρακολουθείς, τον ελέγχεις ή τον καταστρέφεις γιατί δεν θα τον δεις ποτέ να
έρχεται εναντίον σου.
Υπάρχει όμως και μια
πνευματική εφαρμογή αυτής της «σοφίας». Έχουμε εξοικειωθεί τόσο με τους εχθρούς
μας που δεν τους θεωρούμε εχθρούς, αλλά φίλους και την παρέα τους ένα προσόν. Τους
υπερασπιζόμαστε, τους προστατεύουμε, ενώ εκείνοι μας υποδουλώνουν και στέκονται
εμπόδιο στην πρόσβασή μας στο Θεό. Ο γνωστός πάστορας της Νέας Υόρκης, Τιμ
Κέλερ, είπε πως τα είδωλα προφανώς δεν είναι κακά πράγματα γιατί τους «παρέχουμε
κυρίαρχη θέση στη ζωή μας». Είμαστε τόσο προσκολλημένοι στους ψεύτικους θεούς που
δεν τους θεωρούμε επικίνδυνους. Αλλά αυτοί ήρθαν να μας υποδουλώσουν, με μια τέλεια
εξαπάτηση. Κι εμείς τις γυάλινες χάντρες τους τις θεωρούμε μαργαριτάρια και τα
σχοινιά με τα οποία μας δένουν τα περνάμε για αγκαλιές.
Ένας λόγος για
την αδυναμία μας να διακρίνουμε ανάμεσα σε φίλους και εχθρούς βρίσκεται στο ότι
δεν υπάρχουν ώριμοι πνευματικοί ηγέτες να μας διδάξουν αυτό που ο Θεός έχει αποκαλύψει:
την απατηλότητα των ειδώλων και πώς μπορούμε να απελευθερωθούμε από τη λαβή
τους. Χωρίς τον Χριστό, πώς οι Φαρισαίοι να αντιληφθούν ως πρόβλημα τη δέσμευσή
τους με το Νόμο; Χωρίς τον Παύλο, πώς οι Κορίνθιοι και οι Ιουδαϊστές να
θεωρήσουν ποτέ ότι οι παραδόσεις τους αντιστέκονταν στο Ευαγγέλιο; Έτσι κι
εμείς. Χωρίς σοφούς και θαρραλέους ποιμένες, πώς να υποπτευθούμε ότι οι
φιλοδοξίες μας, η υπερβολική αφοσίωσή μας στην οικογένεια, οι εμμονές μας σε συνωμοσιολογίες ή ακόμα και η αφοσίωσή μας στο έργο του Θεού μπορεί όντως να είναι είδωλα
που μας υποδουλώνουν; Πώς να αναγνωρίσουμε ότι αυτό που χαρακτηρίζεται «έξυπνη
επενδυτική στρατηγική» δεν είναι παρά η μεταμφίεση της απληστίας μας και η προσήλωσή
μας στις παραδόσεις το κάλυμμα των «νομικίστικων» μας αντιλήψεων; Η απελευθέρωση
δεν είναι εύκολο έργο, και εκείνοι που καλούνται να το εκτελέσουν μάλλον θα μισηθούν
από αυτούς που έχουν ανάγκη αυτή την απελευθέρωση.
Ο Μάρτιν Λούθερ
Κινγκ Τζούνιορ έγραφε: «Ο ρόλος της εκκλησίας είναι να κηρύττει απελευθέρωση σε
αυτούς που είναι αιχμάλωτοι». Αυτή η αποστολή ωστόσο είναι δαπανηρή επειδή
απαιτεί από τους ηγέτες να εντοπίσουν τους εχθρούς που μας εξαπατούν ώστε να
πιστεύουμε ότι είναι φίλοι μας. Στη δεκαετία του 1960, κατά τη διάρκεια του
κινήματος για τα Πολιτικά Δικαιώματα στις ΗΠΑ, ο Κινγκ διαπίστωσε ότι ορισμένες
εκκλησίες λευκών έμεναν σιωπηλές απέναντι στις προκαταλήψεις έναντι των μαύρων
που επικρατούσαν στην κοινωνία, επειδή οι ποιμένες τους φοβόντουσαν. Κι έλεγε: «Μερικές
εκκλησίες λευκών αντιμετωπίζουν Κυριακή με Κυριακή το γεγονός ότι τα μέλη τους
είναι σκλάβοι προκατάληψης, σκλάβοι του φόβου ... και ο ιεροκήρυκας δεν κάνει
τίποτα για να τους απαλλάξει από αυτή την προκατάληψή τους. Επίσης, υπάρχει μια
άλλη ομάδα που κάθεται στην άκρη, ενώ θα ήθελε πραγματικά να κάνει κάτι κατά της
φυλετικής αδικίας, αλλά φοβάται τα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά αντίποινα,
οπότε τα μέλη της προτιμούν τη σιωπή. Και ο ιεροκήρυκας δεν λέει τίποτα για να ανακάμψει
τις ψυχές τους και να τους απελευθερώσει από αυτόν τον φόβο».
Η αποτυχία να
απελευθερωθούν οι άνθρωποι από τους ψεύτικους θεούς τους, έλεγε ο Κινγκ, δεν
περιορίζεται στο ρατσισμό στις εκκλησίες των λευκών. Το πρόβλημα προέκυπτε σε κάθε
εκκλησία όπου ο πάστορας λάμβανε τις εντολές του από ανθρώπους και όχι από τον
Θεό. «Κάθε ιεροκήρυκας που επιτρέπει στα μέλη να του λένε τι να κηρύττει δεν
είναι καλός ιεροκήρυκας», έλεγε. Απευθυνόμενος στη δική του εκκλησία, ο Κινγκ έλεγε:
«Κανένα μέλος της Βαπτιστικής Εκκλησίας Ebenezer δεν με κάλεσε να υπηρετήσω. Με κάλεσαν στην Ebenezer, και μπορούν πάλι να με απομακρύνουν,
αλλά δεν μπορούν να με απομακρύνουν από την υπηρεσία μου, γιατί εγώ πήρα τις
οδηγίες μου και το χρίσμα μου από τον Παντοδύναμο Θεό… Και όταν μου έρθει ο
λόγος του Θεού, πρέπει να μιλήσω!» [1].
Εάν θέλουμε να
ελευθερωθούμε από τα είδωλά μας, να ελευθερωθούμε από τους ψεύτικους θεούς μας
και να αναγνωρίσουμε τους αληθινούς εχθρούς μας, τότε έχουμε ανάγκη από πνευματικούς
ηγέτες που με σοφία διακρίνουν την αλήθεια και έχουν το θάρρος να την
διακηρύξουν. Χρειαζόμαστε ιεροκήρυκες, όπως ο Κινγκ, που φοβούνται τον Θεό
περισσότερο από ό, τι φοβούνται … τις εκκλησίες τους.
Πηγή: Skye Jethani, "With God Daily", 19 Φεβ. 2021
Σχόλια