Η Κρίση - μια ευκαιρία;
Παραθέτω μέρος ενός άρθρου του Δρα Βασίλη Αντωνιάδη, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος 8/2012 του περιοδικού «Αστήρ της Ανατολής»:
Η Εκκλησία δεν είναι η παρανυχίδα της ιστορίας, αλλά ο καταλύτης της και ο πρωταγωνιστής της, γιατί τέτοιος είναι ο Ποιμένας της, ο Αρχηγός και Τελειωτής της Πίστης (Εβραίους 12, 2). Η Εκκλησία πρέπει να γίνει πυξίδα μιας κοινωνίας που χάθηκε στο πνευματικό τέλμα και να ορθώσει το προφητικό της ανάστημα, όπως κατ΄ επανάληψη έκανε στο παρελθόν. … Η Εκκλησία είναι η μαγιά που φουσκώνει και τελικά θα καταστήσει όλο το φύραμα ένζυμο (Ματθαίος 13, 33), είναι σαν τον κόκκο σινάπεως που αν και μικρός, μεγαλώνει, γίνεται δένδρο και στα κλαδιά του φωλιάζουν πουλιά (Ματθαίος 13, 31). Τι λοιπόν να κάνουμε για την κρίση; Θα προτείνω τέσσερα πράγματα.
(1) Είναι καλό να προσευχόμαστε για τον τόπο μας, για την προκοπή του, για την οικονομική του ανάπτυξη. Να γίνουν επενδύσεις, να ανοίξουν δουλειές. Αυτό πρότεινε ο Ιερεμίας στους αιχμαλώτους συμπατριώτες του [1]. Πρέπει στην εκκλησία η διδασκαλία να μην ολοκληρώνεται με έκκληση για ατομικό αγιασμό (όχι ότι είναι ασήμαντος, τουναντίον), αλλά να προχωράει στη διαμόρφωση ενός πλαισίου ένταξης στην πόλη μας, στον αστικό και κοινωνικό χώρο, όπου μας έθεσε ο Κύριος. Πότε ήταν η τελευταία φορά που αίτημα προσευχής σε κάποια σύναξη συμπροσευχής ήταν να ανοίξουν δουλειές, να πραγματοποιηθούν δράσεις καινοτομίας, να αρθούν οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και να γίνουν επενδύσεις;
(2) Να διδάξουμε ως εκκλησία τους πιστούς για θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης, να τονίσουμε την ανάγκη ορθής κοινωνικής ηθικής, να κηρύξουμε ότι καλός χριστιανός δεν είναι απλώς αυτός που εκζητεί στην προσωπική του ζωή το θέλημα του Θεού, αλλά και εκείνος που σε προσωπικό επίπεδο δεν ξοδεύει περισσότερα από αυτά που παράγει (γιατί τότε θα δανειστεί, και ο δανεισμός θα τον πνίξει αργά ή γρήγορα). Πότε ήταν η τελευταία φορά που η εκκλησία δίδαξε στους πιστούς της τις αρετές της λιτής ζωής, της αποταμίευσης για δύσκολες ώρες, που καταδίκασε την αμαρτία της πολυτελούς διαβίωσης πέρα από τις οικονομικές μας δυνατότητες; Επίσης να κηρύξουμε ότι σε κοινωνικό επίπεδο, σωστός χριστιανός είναι εκείνος που βλέπει τις ανάγκες της κοινωνίας του και εντάσσεται σε προσπάθειες που τις υπηρετούν.
(3) Είναι καλό η εκκλησία να εγείρει προφητική φωνή προς τα έξω. Το 1998 η Κορέα βίωσε μια κατάσταση παρόμοια μ’ αυτή που έχουμε τώρα στην Ελλάδα. Μια οικονομική κρίση τεραστίων διαστάσεων, αποτέλεσμα της οποίας ήταν να ζητήσουν βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η Πρεσβυτερική Εκκλησία της χώρας δημοσίευσε ένα κείμενο, το οποίο αποτελεί καλό παράδειγμα «προφητικής φωνής». Παραθέτω κάποια αποσπάσματα: «Έχοντας υπόψη την οικονομική κρίση των ημερών μας στη χώρα μας και του πόνου που αυτή φέρνει στους πολίτες της, αποφασίζουμε με το παρόν (κείμενο) πρώτον, να ‘διακρίνουμε τα σημεία’ και το θέλημα του Θεού για την εποχή μας, δεύτερον, να επιστρέψουμε στο Θεό μετανοώντας για τις αμαρτίες μας, και τρίτον, να ενδοσκοπίσουμε τους εαυτούς μας για το ρόλο και την ευθύνη της εκκλησίας για το ζωντάνεμα της οικονομίας και τη σωτηρία της χώρας». Πιο κάτω, το ίδιο κείμενο καλεί την εκκλησία να διδάξει υπέρ της απενοχοποίησης της οικονομικής δραστηριότητας με σκοπό το κέρδος και να διδάξει τις αρετές της σκληρής και τίμιας δουλειάς. Αυτές πρέπει σαν εκκλησία να τις διδάξουμε, γιατί τέτοια ζητήματα υλικά και χειροπιαστά δεν είναι αποκομμένα από τα πνευματικά.
(4) Τέλος, είναι καλό η εκκλησία να πρωτοστατήσει σε διακονίες ελέους για τους αδύναμους. … (Α)ντιγράφω μια διακήρυξη του Παγκοσμίου Συνδέσμου Αναμορφωμένων Εκκλησιών [2]: «Πιστεύουμε ότι ο Θεός μας καλεί να σταθούμε στο πλευρό εκείνων που είναι θύματα της αδικίας. Ξέρουμε ότι ο Κύριος μας ζητάει: Να πράττουμε το δίκαιο, να δείχνουμε αγάπη και να ακολουθούμε το Θεό πρόθυμα (Μιχαίας 6, 8). Καλούμαστε να σταθούμε ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή αδικίας στην οικονομία και καταστροφής του περιβάλλοντος, έτσι ώστε να ρεύσει σα νερό το δίκαιο άφθονο, και η δικαιοσύνη σαν χείμαρρος αστείρευτος (Αμώς 5, 24)». …
Η κρίση, λοιπόν, είναι μια ευκαιρία. Αν η εκκλησία δει τον ρόλο της ως πρωταγωνιστή της ιστορίας και ορθώσει το ποιμαντορικό και προφητικό της ανάστημα, … αν κηρύξει εναντίον της ηθικής-προσωπικής αμαρτίας, και δεν αγνοήσει το καθήκον της να κηρύξει εναντίον της κοινωνικής αμαρτίας σε όλες τις πτυχές της, τότε έχουμε πολλούς λόγους να βλέπουμε οφέλη στην κρίση.
---
[1] «Ζητήστε την ειρήνη της πόλης, όπου εγώ σας έκανα να φερθείτε αιχμάλωτοι, και προσεύχεστε γι’ αυτή στον Κύριο, επειδή μέσα στη δική της ειρήνη θα έχετε ειρήνη» (Ιερεμίας 29, 7)
[2] Παπαγεωργίου, Πάρις: «Ευαγγέλιο και Κοινωνική Δικαιοσύνη» στο «Βιώνοντας την Κρίση. Υπάρχει Ελπίδα;», Αθήνα 2012, σ. 151
Η Εκκλησία δεν είναι η παρανυχίδα της ιστορίας, αλλά ο καταλύτης της και ο πρωταγωνιστής της, γιατί τέτοιος είναι ο Ποιμένας της, ο Αρχηγός και Τελειωτής της Πίστης (Εβραίους 12, 2). Η Εκκλησία πρέπει να γίνει πυξίδα μιας κοινωνίας που χάθηκε στο πνευματικό τέλμα και να ορθώσει το προφητικό της ανάστημα, όπως κατ΄ επανάληψη έκανε στο παρελθόν. … Η Εκκλησία είναι η μαγιά που φουσκώνει και τελικά θα καταστήσει όλο το φύραμα ένζυμο (Ματθαίος 13, 33), είναι σαν τον κόκκο σινάπεως που αν και μικρός, μεγαλώνει, γίνεται δένδρο και στα κλαδιά του φωλιάζουν πουλιά (Ματθαίος 13, 31). Τι λοιπόν να κάνουμε για την κρίση; Θα προτείνω τέσσερα πράγματα.
(1) Είναι καλό να προσευχόμαστε για τον τόπο μας, για την προκοπή του, για την οικονομική του ανάπτυξη. Να γίνουν επενδύσεις, να ανοίξουν δουλειές. Αυτό πρότεινε ο Ιερεμίας στους αιχμαλώτους συμπατριώτες του [1]. Πρέπει στην εκκλησία η διδασκαλία να μην ολοκληρώνεται με έκκληση για ατομικό αγιασμό (όχι ότι είναι ασήμαντος, τουναντίον), αλλά να προχωράει στη διαμόρφωση ενός πλαισίου ένταξης στην πόλη μας, στον αστικό και κοινωνικό χώρο, όπου μας έθεσε ο Κύριος. Πότε ήταν η τελευταία φορά που αίτημα προσευχής σε κάποια σύναξη συμπροσευχής ήταν να ανοίξουν δουλειές, να πραγματοποιηθούν δράσεις καινοτομίας, να αρθούν οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και να γίνουν επενδύσεις;
(2) Να διδάξουμε ως εκκλησία τους πιστούς για θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης, να τονίσουμε την ανάγκη ορθής κοινωνικής ηθικής, να κηρύξουμε ότι καλός χριστιανός δεν είναι απλώς αυτός που εκζητεί στην προσωπική του ζωή το θέλημα του Θεού, αλλά και εκείνος που σε προσωπικό επίπεδο δεν ξοδεύει περισσότερα από αυτά που παράγει (γιατί τότε θα δανειστεί, και ο δανεισμός θα τον πνίξει αργά ή γρήγορα). Πότε ήταν η τελευταία φορά που η εκκλησία δίδαξε στους πιστούς της τις αρετές της λιτής ζωής, της αποταμίευσης για δύσκολες ώρες, που καταδίκασε την αμαρτία της πολυτελούς διαβίωσης πέρα από τις οικονομικές μας δυνατότητες; Επίσης να κηρύξουμε ότι σε κοινωνικό επίπεδο, σωστός χριστιανός είναι εκείνος που βλέπει τις ανάγκες της κοινωνίας του και εντάσσεται σε προσπάθειες που τις υπηρετούν.
(3) Είναι καλό η εκκλησία να εγείρει προφητική φωνή προς τα έξω. Το 1998 η Κορέα βίωσε μια κατάσταση παρόμοια μ’ αυτή που έχουμε τώρα στην Ελλάδα. Μια οικονομική κρίση τεραστίων διαστάσεων, αποτέλεσμα της οποίας ήταν να ζητήσουν βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η Πρεσβυτερική Εκκλησία της χώρας δημοσίευσε ένα κείμενο, το οποίο αποτελεί καλό παράδειγμα «προφητικής φωνής». Παραθέτω κάποια αποσπάσματα: «Έχοντας υπόψη την οικονομική κρίση των ημερών μας στη χώρα μας και του πόνου που αυτή φέρνει στους πολίτες της, αποφασίζουμε με το παρόν (κείμενο) πρώτον, να ‘διακρίνουμε τα σημεία’ και το θέλημα του Θεού για την εποχή μας, δεύτερον, να επιστρέψουμε στο Θεό μετανοώντας για τις αμαρτίες μας, και τρίτον, να ενδοσκοπίσουμε τους εαυτούς μας για το ρόλο και την ευθύνη της εκκλησίας για το ζωντάνεμα της οικονομίας και τη σωτηρία της χώρας». Πιο κάτω, το ίδιο κείμενο καλεί την εκκλησία να διδάξει υπέρ της απενοχοποίησης της οικονομικής δραστηριότητας με σκοπό το κέρδος και να διδάξει τις αρετές της σκληρής και τίμιας δουλειάς. Αυτές πρέπει σαν εκκλησία να τις διδάξουμε, γιατί τέτοια ζητήματα υλικά και χειροπιαστά δεν είναι αποκομμένα από τα πνευματικά.
(4) Τέλος, είναι καλό η εκκλησία να πρωτοστατήσει σε διακονίες ελέους για τους αδύναμους. … (Α)ντιγράφω μια διακήρυξη του Παγκοσμίου Συνδέσμου Αναμορφωμένων Εκκλησιών [2]: «Πιστεύουμε ότι ο Θεός μας καλεί να σταθούμε στο πλευρό εκείνων που είναι θύματα της αδικίας. Ξέρουμε ότι ο Κύριος μας ζητάει: Να πράττουμε το δίκαιο, να δείχνουμε αγάπη και να ακολουθούμε το Θεό πρόθυμα (Μιχαίας 6, 8). Καλούμαστε να σταθούμε ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή αδικίας στην οικονομία και καταστροφής του περιβάλλοντος, έτσι ώστε να ρεύσει σα νερό το δίκαιο άφθονο, και η δικαιοσύνη σαν χείμαρρος αστείρευτος (Αμώς 5, 24)». …
Η κρίση, λοιπόν, είναι μια ευκαιρία. Αν η εκκλησία δει τον ρόλο της ως πρωταγωνιστή της ιστορίας και ορθώσει το ποιμαντορικό και προφητικό της ανάστημα, … αν κηρύξει εναντίον της ηθικής-προσωπικής αμαρτίας, και δεν αγνοήσει το καθήκον της να κηρύξει εναντίον της κοινωνικής αμαρτίας σε όλες τις πτυχές της, τότε έχουμε πολλούς λόγους να βλέπουμε οφέλη στην κρίση.
---
[1] «Ζητήστε την ειρήνη της πόλης, όπου εγώ σας έκανα να φερθείτε αιχμάλωτοι, και προσεύχεστε γι’ αυτή στον Κύριο, επειδή μέσα στη δική της ειρήνη θα έχετε ειρήνη» (Ιερεμίας 29, 7)
[2] Παπαγεωργίου, Πάρις: «Ευαγγέλιο και Κοινωνική Δικαιοσύνη» στο «Βιώνοντας την Κρίση. Υπάρχει Ελπίδα;», Αθήνα 2012, σ. 151
Σχόλια